Dữ liệu cho thấy dân số Việt Nam sẽ chính thức bước vào giai đoạn "dân số già" năm 2036. Vì vậy, trong giai đoạn tới, việc ưu tiên đưa số lượng lớn lao động đi làm việc ở nước ngoài có thể không còn phù hợp.
Gần 1 triệu lao động đi làm việc ở nước ngoài
Theo Thứ trưởng Bộ LĐ-TB-XH Nguyễn Bá Hoan, thời gian qua, công tác đưa người lao động (NLĐ) và chuyên gia đi làm việc ở nước ngoài đã có bước phát triển mạnh mẽ cả về chất và lượng; thị trường lao động được mở rộng, đặc biệt là các thị trường có mức thu nhập và điều kiện lao động tốt.
Thị phần của lao động Việt Nam tại một số nước, vùng lãnh thổ như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan… gia tăng đáng kể; nhiều thị trường mới đã được mở ra như Úc, New Zealand, Cộng hòa Liên bang Đức, Cộng hòa Czech, Slovakia, Romania. Số lượng NLĐ Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài tăng ổn định, từ năm 2014 đã vượt con số 100.000 người/năm. Giai đoạn 2013 - 2021 đã đưa được gần 1 triệu lao động đi làm việc ở nước ngoài với thu nhập cao hơn so với cùng công việc trong nước; đóng góp đáng kể vào nguồn ngoại tệ của đất nước, tăng tích lũy và cải thiện đời sống NLĐ và gia đình.
Lao động được đào tạo tại Công ty CP Dịch vụ Xuất khẩu lao động và chuyên gia Suleco trước khi xuất cảnh. Ảnh: GIANG NAM
Theo ông Nguyễn Bá Hoan, ngoài việc nâng cao thu nhập cho bản thân và gia đình, NLĐ còn được nâng cao tay nghề, tích lũy được kinh nghiệm làm việc, kỹ năng nghề nghiệp, ý thức tổ chức kỷ luật, trình độ ngoại ngữ, thái độ làm việc và kiến thức xã hội. Lực lượng lao động này sau khi về nước trở thành nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội trong nước và là nhân tố quan trọng giúp lan tỏa tác phong công nghiệp, kỷ luật lao động, là cầu nối văn hóa giữa Việt Nam và quốc tế.
Lãnh đạo Bộ LĐ-TB-XH nhấn mạnh Việt Nam là một trong các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới.Các dữ liệu cho thấy dân số Việt Nam sẽ chính thức bước vào giai đoạn "dân số già" năm 2036 với gần 15,46 triệu người cao tuổi (14,17% tổng dân số). Vì vậy, trong giai đoạn tới, việc ưu tiên đưa số lượng lớn NLĐ Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài có thể không còn phù hợp, mà ngày càng chú trọng vào chất lượng lao động để đáp ứng mục tiêu hài hòa giữa thị trường lao động trong nước và ngoài nước.
TS Nguyễn Lương Trào, nguyên Thứ trưởng Bộ LĐ-TB-XH, nhấn mạnh NLĐ đi làm việc ở nước ngoài làm thay đổi bộ mặt kinh tế lẫn đời sống nhiều gia đình, song cũng còn nhiều tồn tại: lao động đi làm việc không hợp pháp, hết hợp đồng trốn ở lại tìm kiếm thu nhập cao hơn - điều này đáng báo động bởi làm mất uy tín lao động Việt Nam lẫn gây khó khăn cho cơ quan quản lý. Ông Trào đề nghị cần tăng tỉ lệ lao động chất lượng cao, như có kỹ năng tốt, thậm chí đón lõng sinh viên đại học, cao đẳng tham gia. Cùng với đó, chi phí đi làm việc cần tìm mọi cách giảm xuống.